Šta je prostata?

Žlezda, poznata kao prostata, deo je reproduktivnog sistema muškaraca. Nalazi se u karlici, ispod bešike, i proizvodi tečnost koja se meša sa spermatozoidima kako bi formirala semenu tečnost.

Šta je sarkom prostate?

Sarkom prostate je maligni tumor koji se formira iz vezivnih ili mišićnih tkiva u prostati. Prostata, koja se nalazi ispod bešike i okružuje uretru, postaje mesto nekontrolisanog rasta ćelija koje čine osnovu ovog retkog oboljenja.

Koji su tipovi sarkoma prostate?

Glavne vrste sarkoma prostate uključuju leiomiosarkom, koji zahvata glatke mišiće, i rabdomiosarkom, koji se razvija iz mišićnih ćelija. Manje učestali tipovi su angiosarkom, vezan za krvne sudove, i fibrosarkom, koji zahvata vezivno tkivo.

Simptomi sarkoma prostate
Simptomi se mogu razvrstati u tri kategorije:

1. Urinarni simptomi: Prvi znakovi bolesti često uključuju učestalo mokrenje, osećaj hitnosti pri mokrenju i slab mlaz. U težim slučajevima može se pojaviti krv u mokraći ili bol pri mokrenju.
2. Bol u karlici: Lokalizovani bol u predelu karlice, donjem delu stomaka ili preponama je čest, dok se kod uznapredovalih slučajeva bol može proširiti na donje ekstremitete.
3. Opšti simptomi: Hronični umor, neobjašnjiv gubitak kilograma i opšte slabljenje organizma često prate uznapredovale stadijume sarkoma prostate.

Koji su uzroci sarkoma prostate?

Uzroci sarkoma prostate uključuju:

• Nasledne predispozicije: Genetske mutacije koje se prenose unutar porodice povećavaju šanse za razvoj sarkoma.
• Uticaji iz okoline: Dugotrajna izloženost zagađivačima i toksinima može izazvati promene u tkivu prostate.
• Hronične povrede tkiva: Povrede ili upale prostate koje se ne leče adekvatno mogu stvoriti uslove za maligni rast ćelija.
• Hormonski faktori: Hormonske promene, posebno povećani nivo androgena, mogu doprineti abnormalnom rastu ćelija.

Dijagnostikovanje sarkoma prostate

Pravovremena i precizna dijagnoza ključna je za uspešno lečenje sarkoma prostate. U nastavku slede metode dijagnostikovanja:

• CT skener
  Kompjuterska tomografija pruža jasne slike unutrašnjosti prostate, omogućavajući rano otkrivanje tumora i analizu njegove veličine.
• Magnetna rezonanca (MR)
  MR se koristi za detaljnu vizualizaciju strukture tumora, pružajući informacije o njegovoj dubini i granicama.
• MSCT
  Multislajsni skeneri omogućavaju brzu procenu širenja tumora na susedne organe i limfne čvorove, čime se olakšava postavljanje tačne dijagnoze.
• Biopsija prostate
  Histopatološka analiza biopsije neophodna je za potvrdu prisustva sarkoma i određivanje njegove agresivnosti.
• Laboratorijske analize
  Krvni testovi pomažu u praćenju opšteg stanja organizma i otkrivanju mogućih sistemskih efekata tumora.

Lečenje sarkoma prostate

Sarkom prostate je retka bolest koja zahteva sveobuhvatan pristup u dijagnostici i lečenju.

Terapija obično započinje hirurškim uklanjanjem tumora, posebno ako je bolest otkrivena u ranoj fazi. Međutim, kod uznapredovalih stadijuma, kombinacija hemioterapije i radioterapije može pomoći u smanjenju veličine tumora i kontrolisanju simptoma.

Novi pristupi, poput imunoterapije i ciljanih terapija, takođe se istražuju, a neki pacijenti mogu imati koristi od kliničkih ispitivanja.

Važno je napomenuti da je redovno praćenje nakon tretmana ključno za rano otkrivanje mogućih recidiva i prilagođavanje terapije u skladu sa napretkom bolesti.

Praćenje nakon lečenja

Praćenje nakon lečenja sarkoma prostate je ključni deo terapijskog procesa, jer ova vrsta tumora ima visok rizik od recidiva ili metastaza. Cilj praćenja je rano otkrivanje povratka bolesti i pravovremena intervencija. Praćenje obuhvata niz aktivnosti koje se sprovode u dogovoru sa lekarima specijalistima. Neke od metode lečenja su:

• Redovni pregledi kod onkologa
• Dijagnostičke metode za praćenje
• Laboratorijske analize
• Simptomatsko praćenje
• Psihološka podrška i rehabilitacija
• Dugoročno praćenje
• Uloga kliničkih ispitivanja.